“Η ιστορία του καφέ, μια απλή ακολουθία γεγονότων; Σίγουρα όχι! Το ταξίδι του καφέ, είναι πολλά περισσότερα. Μια περιπέτεια που εκτείνεται στα βάθη του χρόνου γεμάτη αποδράσεις θανάτου, παγκόσμιες ίντριγκες και ρομάντζο.

Από μακρινά τροπικά νησιά σε παντοδύναμα κέντρα του παγκόσμιου εμπορίου, έχοντας απαγορευτεί, υποτιμηθεί και δοξαστεί, γεννώντας τόσο τον φόβο όσο και την απόλαυση.”

Είναι αξιοσημείωτο πώς ένα μικρό φρούτο που ξεκίνησε από τα καφεόδεντρα της Αιθιοπίας θα μπορούσε να γίνει το δεύτερο μεγαλύτερο εμπόρευμα που διακινείται σήμερα στον κόσμο.

Αναρωτηθήκατε ποτέ από πού προήλθε ο καφές, από πού ξεκίνησε αυτό το μικρό φρούτο καφεόδεντρου; Ετοιμαστείτε για ένα ταξίδι στο χρόνο και τις ηπείρους.

Ποια είναι η προέλευση του καφέ;

Ποια είναι η προέλευση του καφέ; Λοιπόν, αυτό είναι το εύκολο κομμάτι. Η ιστορία του καφέ ξεκίνησε από την Αιθιοπία. Πώς όμως αυτός ο σπόρος έφτασε σε κάθε γωνιά του πλανήτη; Αυτό είναι που θα αναζητήσουμε.

Μετά από μια αργή ανακάλυψη στην Αφρική, ο καφές ταξίδεψε δυτικά στην Ευρώπη για να τον ανακαλύψουν οι νεότεροι πολιτισμοί καθώς και ανατολικά στην Ασία όπου έγινε και η συγκομιδή του.

Υπάρχουν πολλά που πρέπει να καλύψουμε, οπότε φτιάξτε ένα καφέ και διαβάστε.

Kaldi και ο μύθος των κατσικών που χορεύουν

Πώς ανακαλύφθηκε ο καφές;

Η πιο δημοφιλής ιστορία καταγωγής του αγαπημένου καρπού ξεκινά με τον Kaldi
και τις κατσίκες του το 700 μ.Χ.

Ο Kaldi (Καλντί), ένας Αιθίοπας γιδοβοσκός παρατήρησε ότι οι κατσίκες του φέρονταν αρκετά περίεργα.

Οι κατσίκες του ήταν ασυνήθιστα ενεργητικές σαν να χόρευαν. Αυτό σίγουρα δεν ήταν φυσιολογικό. Σύντομα ανακάλυψε ότι έτρωγαν κόκκινα φρούτα στο μέγεθος κερασιού, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτό το φρούτο ήταν η αιτία αυτής της περίεργης συμπεριφοράς.

Όντας περίεργος, ο Kaldi (Καλντί) δοκίμασε ο ίδιος μερικά από τα φρούτα και διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να κοιμηθεί εκείνο το βράδυ.

Ενθουσιασμένος από το εύρημα του, επέστρεψε την επόμενη μέρα και διάλεξε μερικά από τα φρούτα για να τα πάει στον μοναχό ενός κοντινού μοναστηριού, αλλά ο μοναχός αποδοκίμασε τη χρήση τους και τα πέταξε στη φωτιά.

Ωστόσο, καθώς το φρούτο καιγόταν , και η καρδιά του φρούτου άρχισε να ψήνεται, ένα εκπληκτικό άρωμα αναδύθηκε από τη φωτιά.

Το αποτέλεσμα ήταν ένα υπέροχο, ευχάριστο άρωμα που έγινε ο πρώτος καβουρδισμένος καφές σε όλο τον κόσμο.

Ο μοναχός, που τα είχε ρίξει αρχικά στη φωτιά, διέταξε να τη φωτιά και να τους ρίξουν ζεστό νερό για να διατηρηθεί η μυρωδιά.

Όταν έπιναν τον καφέ, βίωναν μια γαλήνια, ζεστή και ηρεμιστική αίσθηση. Τα επακόλουθα ήταν εξίσου ισχυρά, καθώς μπορούσαν να παραμείνουν σε εγρήγορση και να συζητήσουν σημαντικά θέματα για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους.

Στη συνέχεια, ο μοναχός μοιράστηκε την ανακάλυψή του με τους άλλους μοναχούς στο μοναστήρι και η γνώση για το μαγικό αυτό ρόφημα άρχισε να διαδίδεται.

Αν και η ιστορία του Kaldi (Καλντί) δεν μπορεί να αποδειχθεί αληθινή και έχει μάλλον συμβολικό χαρακτήρα, ένα είναι σίγουρο: ο καφές έχει προέλευση από την Αιθιοπία και την φυλή Galla.

H φυλή Galla, ανακάτευε καφέ με γκι (βούτυρο) και πίεζε το μείγμα σε μία μπάρα για να το πάρουν μαζί τους οι πολεμιστές της στη μάχη. Μάλιστα τέτοιες μπάρες και ροφήματα με καφέ, γκι και αλάτι καταναλώνονται ακόμα και σήμερα.

Ο καφές διασχίζει τα νερά προς την Μέση Ανατολή

Ένα άλλο πράγμα που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι πού πήγε μετά. Ο καφές διέσχισε την Ερυθρά Θάλασσα και έφτασε Υεμένη τον 15ο αιώνα.

Το λιμάνι στο οποίο οι σπόροι έφτασαν για πρώτη φορά λεγόταν Μόκα.

Λόγω της αυξανόμενης δημοτικότητας του καφέ και της αποστολής καφέ από το λιμάνι, ο όρος Μόκα έγινε συνώνυμο του καφέ.

Έτσι από εδώ και πέρα, κάθε φορά που ακούτε τον όρο «μόκα» (mocha), όταν μιλάτε για καφέ, γνωρίζετε την προέλευση του όρου.

Ο καφές καλλιεργήθηκε στην Υεμένη και έγινε γνωστός στην Αίγυπτο, την Περσία και την Τουρκία.

Ήταν γνωστός ως «το κρασί της Αραβίας». Το ρόφημα έγινε πολύ δημοφιλές και καφενεία
άρχισαν να ανοίγουν σε όλη την Αραβία. Αυτά τα καφενεία ήταν γνωστά ως «Σχολές των Σοφών».

Αυτά ήταν τα μέρη που πήγαινες για να μοιραστείς και για να ακούσεις πληροφορίες. Έγιναν το επίκεντρο της κοινωνικής δραστηριότητας.

Το 1511, ο Khair Beg (Καΐρ Μπεγκ), νέος κυβερνήτης και ο επικεφαλής της αστυνομίας της Μέκκας, έμαθε ότι σατυρικά στιχάκια είχαν γραφτεί για αυτόν σε καφενεία και εκφραζόντουσαν ανοιχτά.

Αυτός, μαζί με τους πιο συντηρητικούς μουσουλμάνους, διέδωσε την ιδέα ότι ο καφές ήταν τόσο μεθυστικός όσο το κρασί – ένα ποτό που απαγορεύεται από το κοράνι, με αποτέλεσμα την απαγόρευση του.

Αλλά όπως θα αποδειχθεί και αργότερα στην ιστορία, δεν είναι και τόσο εύκολο να απαγορεύσεις αυτό το μαγικό ρόφημα.

Αναταραχές ξέσπασαν στους αραβικούς δρόμους μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη στους ανθρώπους που έπιναν καφέ, οι οποίοι το χρησιμοποιούσαν ευρέως για να προετοιμαστούν και να μένουνε ξύπνιοι κατά τη διάρκεια της βραδινής προσευχής τους, ορισμένοι πίστευαν μάλιστα ότι το αίσθημα της επαγρύπνησης που τους χάριζε ο καφές τους έφερνε πιο κοντά στο θεό.

Όλες αυτές οι απαγορεύσεις τελικά άρθηκαν από τον σουλτάνο του Καϊρου, αλλά αυτή ήταν και η πρώτη φορά στην ιστορία που ο καφές έγινε αντικείμενο απαγόρευσης.

Ο καφές ταξιδεύει στην Ευρώπη και την Ασία

Η πορεία της ιστορίας του καφέ αλλάζει όταν ο σπόρος του εξαπλώνεται τόσο ανατολικά όσο και δυτικά: Ανατολικά στην Ινδία και την Ινδονησία και δυτικά στην Ιταλία και την υπόλοιπη Ευρώπη.

Η θέση της Ασίας στην ιστορία του καφέ

Ως τότε η Αραβία ήταν ο χωροφύλακας του καφέ.

Αν μια χώρα ήθελε κόκκους καφέ, τους αγόραζε από την Υεμένη.

Έτσι άρεσε στις αρχές και έκαναν τα πάντα για να διασφαλίσουν ότι κανείς δεν θα μπορούσε να εξάγει γόνιμους σπόρους εκτός συνόρων και να ξεκινήσει καλλιέργεια μόνος του.

Και εκεί ακριβώς έρχεται ο Baba Budan (Μπάμπα Μπουντάν), ένας άγιος Σούφι (sufi) από την Ινδία που ήταν σε προσκύνημα στη Μέκκα το 1670.

Έχοντας καταφέρει να βρει φρέσκους γόνιμους κόκκους, πράγμα δύσκολο, διαλέγει να πάρει μαζί του 7, μιας και 7 είναι ιερό νούμερο για το ισλάμ, και τους κρύβει καλά στην μακριά γενειάδα του (η κατά άλλους στο κούφιο μπαστούνι του η ακόμα και τις πτυχές των ρούχων του).

Αφού καταφέρνει επιτυχώς να μεταφέρει τους γόνιμους σπόρους πίσω στην Ινδία, ξεκινάει να καλλιεργεί καφέ.

Αυτοί οι λίγοι σπόροι καφέ του Baba Budan (Μπάμπα Μπουντάν) είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τεράστιες καλλιέργειες καφέ στην Ινδία οι οποίες παράγουν καφέ έως και σήμερα.

Στα τέλη του 1600, οι Ολλανδοί άρχισαν τελικά να καλλιεργούν καφέ.

Δεκαετίες νωρίτερα, οι Ολλανδοί είχαν μεταφέρει και αυτοί λαθραία φύτρα καφέ από την Υεμένη σε μια προσπάθεια να καλλιεργήσουν τους σπόρους τους στην Ολλανδία, αλλά λόγω του κρύου καιρού το πρόγραμμα καλλιέργειάς τους απέτυχε παταγωδώς.

Αυτή τη φορά, ωστόσο, φίλοι στην Κεϋλάνη (τώρα Σρι Λάνκα) έστειλαν σπορόφυτα καφέ στον Ολλανδό Κυβερνήτη της Java (Ιάβας) της Ινδονησίας.

Ενώ πολλές φυσικές καταστροφές εξαφάνισαν τις πρώτες τους απόπειρες καλλιέργειας καφέ, το 1704 φυτεύτηκαν περισσότερα φύτρα και ο καφές από την Ινδονησία έγινε βασικός παράγοντας.

To Java γίνεται ένας άλλος διάσημος όρος για τον καφέ.

Τελικά το φυτό του καφέ έφτασε στη Σουμάτρα και στο Celebes, αυξάνοντας δραστικά την ικανότητα καλλιέργειας καφέ της Ινδονησίας.

Στην Δύση – Ο καφές εισβάλλει στην Ευρώπη

Ο καφές έφτασε τελικά στη Βενετία το 1570 και ως συνήθως έγινε πολύ δημοφιλής.

Το ποτό του Διαβόλου

Στην Βενετία η εκκλησία παρατηρεί την ολοένα και αυξανόμενη δημοτικότητα του καφέ. Η τοπικοί κληρικοί πιστεύουν ότι είναι σατανικό, ένα προϊόν των άπιστων Οθωμανών.

Οπότε ο Πάπας Κλήμης Η΄ αποφασίζει να επιθεωρήσει ο ίδιος το σκούρο ρόφημα. Το άρωμα ήταν τόσο ευχάριστο και ελκυστικό που ο πάπας υποκύπτει στον πειρασμό να δοκιμάσει “το κατασκεύασμα του διαβόλου”.

Αφού πίνει μια γουλιά διακηρύσσει,

“Αυτό το ρόφημα είναι τόσο νόστιμο που θα ήταν κρίμα να αφήσουμε τους άπιστους να έχουν αποκλειστική χρήση του. Εμείς θα ξεγελάσουμε τον διάβολο βαφτίζοντας το και καθιστώντας το ένα αληθινά χριστιανικό ποτό και ευχαριστώ το θεό αυτός το έκανε!”

Πολλοί ιστορικοί πιστεύουν ότι η εξάπλωση του καφέ σε όλη την Ευρώπη κατά τον επόμενο αιώνα ενθαρρύνθηκε από αυτή την παπική έγκριση.

O Καφές κατακτάει την Ευρώπη

Καθώς περνούσε το 1600, καφενεία ξεπήδησαν σε όλη την Ευρώπη στην Αγγλία, την Αυστρία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία.

Όπως και τα καφενεία της Αραβίας, αυτά τα μέρη έγιναν κοινωνικοί κόμβοι όπου κάποιος μπορούσε να συμμετάσχει σε κοινωνικές και πολιτικές συζητήσεις.
Στην Αγγλία, αυτά τα καφενεία έγιναν γνωστά ως τα πανεπιστήμια των πενών (Penny universities).

Στην τιμή ενός φλιτζανιού καφέ θα μπορούσατε να μάθετε όλα τα πολιτικά και κοινωνικά νέα.
Πολλά από αυτά τα καφενεία αναπτύχθηκαν ακόμη και σε επιχειρήσεις, όπως το Edward Lloyd’s Coffee House που έγινε ασφαλιστική εταιρεία μεγάλης κλίμακας.

Στην Οξφόρδη άνοιξε το πρώτο καφέ κλαμπ της Αγγλίας.
Αυτό το κατάστημα θα γίνει αργότερα γνωστό ως Oxford Coffee Club εκεί όπου δημιουργήθηκαν και μοιράστηκαν μεγάλες ιδέες και καινοτομίες.

Το Oxford Coffee Club τελικά μεγάλωσε και έγινε The Royal Society.

Τα καφενεία έγιναν το ιδανικό μέρος για τους Άγγλους άνδρες.
όταν δούλευαν ή βρισκόντουσαν σε κάποια παμπ, ήταν στα καφενεία.

Οι γυναίκες εκείνη την εποχή ήταν εξαγριωμένες καθώς οι σύζυγοί τους δεν ήταν ποτέ πια στο σπίτι,
έπιναν πάντα καφέ και συμμετείχαν σε θρησκευτικές και πολιτικές συζητήσεις.

Το 1674, γεννήθηκε το Women’s Petition Against Coffee (Έκκληση γυναικών κατά του καφέ) σε μια προσπάθεια να απαγορεύσουν τον καφέ ώστε να φέρουν τους άνδρες τους πίσω στο σπίτι.

Με την σειρά της η Γαλλία μυήθηκε στον καφέ τον 17ο αιώνα – συγκεκριμένα το 1669 – από τον Τούρκο Πρέσβη στο Παρίσι.

Στην εποχή του Λουδοβίκου XIV, η Βασιλική Αυλή ενθουσιάστηκε με τον καφέ, και το Παρίσι ακολούθησε.

Το 1683, μετά τη Μάχη της Βιέννης, άνοιξε το πρώτο καφενείο της Αυστρίας – The Blue Bottle.

Οι Τούρκοι, που προσπαθούσαν να εισβάλουν στη Αυστρία, ηττήθηκαν και άφησαν πίσω τους τσάντες γεμάτες με καφέ.

Ο νικητής Αυστριακός αξιωματικός ο οποίος γνώριζε την αξία τους από τα ταξίδια του στην Αραβία, άνοιξε το Blue Bottle και διέδωσε την πρακτική της προσθήκης γάλακτος και ζάχαρης στον καφέ. Η Βιέννη ήταν ευγνώμων.

Ο καφές φτάνει στην Αμερική

Έχοντας ήδη κατακτήσει την Αφρική και τα έθνη του Ινδικού Ωκεανού και σαρώνοντας την Ευρώπη, ο καφές επρόκειτο να κάνει το δρόμο του ακόμα πιο δυτικά για να κατακτήσει κάθε έθνος που άγγιζε τον Ατλαντικό Ωκεανό.

Ο καφές διασχίζει τον Ατλαντικό

Στις αρχές του 18ου αιώνα, οι Ολλανδοί αποφάσισαν να δείξουν γενναιοδωρία με τρόπο που θα άλλαζε για πάντα τον κόσμο της καλλιέργειας καφέ.

Ο δήμαρχος του Άμστερνταμ χάρισε στον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΔ’ της Γαλλίας ένα φυτό καφέ το 1714, αν και οι Ολλανδοί δεν μπορούσαν να καλλιεργήσουν καφεόδεντρα στην Ολλανδία, μπορούσαν να τα κρατήσουν ζωντανά σε ειδικά θερμοκήπια. Αυτό το φυτό προστατεύτηκε στους Βασιλικούς Βοτανικούς Κήπους του Παρισιού.

Ένας καπετάνιος του γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού, ο Γκαμπριέλ ντε Κλιού βρισκόταν στη Μαρτινίκα, αλλά έτυχε να επισκέπτεται το Παρίσι. Δεν είναι σαφές αν κατέληξε να κλέψει φύτρα από το προστατευόμενο καφεόδεντρο του Βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ΄ ή αν ο ίδιος ο Λουδοβίκος έδωσε εντολή στον ντε Κλιού να ξεκινήσει μια φυτεία καφέ στη Μαρτινίκα.

Ανεξάρτητα από αυτό, ο ντε Κλιού πήρε τα φύτρα του και σαλπάρισε για την Καραϊβική, η οποία έτυχε να έχει τις ιδανικές συνθήκες καλλιέργειας καφέ.

Ήταν ένα μακρύ ταξίδι για τον ντε Κλιού ο οποίος πάλεψε να κρατήσει το φυτό του ζωντανό.

Το νερό ήταν ελάχιστο στο σκάφος, αλλά κατάφερε να κρατήσει το φυτό ζωντανό στερώντας το από τον εαυτό του.

Όταν έφτασε στο νησί, το φύτεψε κρυφά ανάμεσα σε άλλα φυτά για να το διατηρήσει ασφαλές.

Αφού φυτεύτηκε, το δενδρύλλιο όχι μόνο άνθισε , αλλά είναι εξαπλώθηκε σε πάνω από 18 εκατομμύρια καφεόδεντρα στο νησί της Μαρτινίκα στα επόμενα 50 χρόνια. Ακόμα πιο απίστευτο είναι ότι αυτό το καφεόδεντρο ήταν η πρόγονος όλων των καφεόδεντρων σε όλη την Καραϊβική, Νότια και Κεντρική Αμερική.

Το 1730, ο Άγγλος Κυβερνήτης της Τζαμάικα, Νίκολας Λοζ έφερε φυτά καφέ στο νησί του. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο καφές φύτρωνε βαθιά στα Γαλάζια Όρη, μια εξαιρετική περιοχή καλλιέργειας καφέ.

Αυτό το φυτό θα αλλάξει την ιστορία του καφέ και την οικονομία της Αμερικής για πάντα .

Βραζιλία μια σύγχρονη αυτοκρατορία καφέ

Η Βραζιλία καλλιεργεί περισσότερο καφέ σήμερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο.

Πώς όμως ξεκίνησαν όλα;

Με έναν Βραζιλιάνο συνταγματάρχη ονόματι  Φρανσίσκο Παλιέτα. Ο Φρανσίσκο στάλθηκε στη Γουιάνα για να διευθετήσει μια διαμάχη μεταξύ Ολλανδών και Γάλλων το 1727. Προτεραιότητά του, ωστόσο, ήταν να πάρει καφέ και να τον φέρει πίσω στη Βραζιλία, όποιο κι αν ήταν το κόστος.

Ο Βραζιλιάνος συνταγματάρχης ζήτησε δενδρύλλια καφέ από τον Γάλλο Κυβερνήτη.

Όταν το αίτημά του απορρίφθηκε, το εφεδρικό του σχέδιο μπήκε στο παιχνίδι. Σαγήνευσε την γυναίκα του Γάλλου Κυβερνήτη και στον αποχαιρετισμό του έδωσε ένα μπουκέτο λουλούδια που είχε μέσα κρυμμένους σπόρους και φύτρα καφέ.

Πήρε αυτούς τους σπόρους πίσω στη Βραζιλία και ξεκίνησε τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία καφέ που έχουμε γνωρίσει έως και σήμερα.

Μόλις το 1822 άρχισε να αναπτύσσεται η παραγωγή καφέ στη Βραζιλία και το 1852 η χώρα έγινε ο μεγαλύτερος παραγωγός καφέ και παραμένει μέχρι σήμερα. Το 1893, ο καφές από τη Βραζιλία μεταφέρθηκε στην Κένυα και την Τανζανία, κοντά στη γενέτειρα του καφέ και καλλιεργήθηκε στην Ανατολική Αφρική.

Πώς η Αμερική διαμόρφωσε τη βιομηχανία του καφέ

Το ταξίδι της Αμερικής με τον καφέ ξεκίνησε τον 18ο αιώνα με το Boston Tea Party (Κίνημα του Τσαγιού) και την Αμερικανική Επανάσταση. Το έτος ήταν 1773.

Μια ομάδα πατριωτών, πολλοί από αυτούς ντυμένοι Ινδιάνοι, μπήκαν κρυφά σε εμπορικά πλοία που μετέφεραν αγγλικό τσάι στο λιμάνι της Βοστώνης και πέταξαν όλο το τσάι στον ωκεανό για να επαναστατήσουν ενάντια στον φόρο που τους είχαν επιβάλει οι Βρετανοί στο τσάι!

Το γεγονός αυτό αποτέλεσε αφορμή για την Αμερικανική Επανάσταση ενάντια στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Έτσι, το τσάι έγινε εξαιρετικά αντιπατριωτικό και ο καφές το αντικατέστησε ως το αμερικανικό ρόφημα επιλογής.

Από τότε, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο πρώτος εισαγωγέας καφέ και συνεχίζουν να αγοράζουν πολύ περισσότερο καφέ από οποιαδήποτε άλλη χώρα.

Αυτή η εξάρτηση από τον καφέ σε όλη τη χώρα ήταν ένα οικονομικό ερέθισμα σε πολλές χώρες σε όλη τη Νότια και Κεντρική Αμερική.

Όχι μόνο η Αμερική εισάγει καφέ, αλλά στην πραγματικότητα καλλιεργεί και λίγο από αυτόν.

Η Χαβάη (όχι μέρος της Αμερικής μέχρι το 1959) εισήχθη στον καφέ το 1817, όταν οι Βραζιλιάνοι έφεραν φύτρα καφέ. Το 1825, γεννήθηκε ο πρώτος επίσημος κήπος καφέ, ξεκινώντας την κληρονομιά του Kona στη βιομηχανία.

Ιστορία του καφέ το πρώτο κύμα

Μέχρι τον 19ο αιώνα, ο καφές ήταν ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Στέλνονταν και καταναλώνονταν παντού.

Ενώ ο ίδιος ο καφές είχε λίγη γη για να κατακτήσει, οι καινοτομίες στο ψήσιμο, τη συσκευασία και την παρασκευή του έχουν αλλάξει δραματικά το ρόφημα τα τελευταία 200 χρόνια.

Καφές υψηλής τεχνολογίας

Η πρώτη συσκευή παρασκευής καφέ που γεννήθηκε από τη βιομηχανική επανάσταση ήταν ο διηθητής.

Το 1818 ένας Παριζιάνος μεταλλουργός εφηύρε τη συσκευή που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα. Έχουν γίνει μικρές βελτιώσεις για τη βελτίωση της αρχικής λειτουργικότητας της συσκευής. Αυτός ο διηθητής έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1865, όταν ο James H. Nason κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τον πρώτο διηθητή αμερικανικής κατασκευής.

Το 1864 βρίσκουμε τον πρώτο «μοντέρνο» ψήστη καφέ.

Ο Jabez Burns της Νέας Υόρκης εφηύρε την πρώτη ψηστιέρα καφέ που δεν χρειαζόταν να κρατηθεί πάνω από τη φωτιά. Του εκδόθηκε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τη μηχανή και έγινε ο παππούς όλων των σύγχρονων μηχανών καβουρδίσματος καφέ.

Το 1871, ο John Arbuckle εφηύρε μια μηχανή που γέμιζε, ζύγιζε, και σφράγιζε τον καφέ σε χάρτινες συσκευασίες. Η Arbuckles έγινε ο μεγαλύτερος εισαγωγέας καφέ στον κόσμο και κατείχε ακόμη και τα περισσότερα εμπορικά πλοία στον κόσμο, στέλνοντας συνεχώς καφέ από τη Νότια Αμερική πίσω στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Στη συνέχεια, το 1886, ξεκίνησε το Maxwell House.

Ο Joel Cheek ονόμασε το μείγμα του καφέ του από το φανταχτερό Maxwell House Hotel, το οποίο φημίζεται για τους επτά διαφορετικούς προέδρους που έχουν μείνει εκεί. Το 1942, στη μέση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο στιγμιαίος καφές Maxwell House έγινε βασικός παράγοντας τόσο για στρατιώτες όσο και για πολίτες.

Η πρώτη μηχανή εσπρέσο δημιουργήθηκε το 1901 στην Ιταλία από τον Luigi Bezzera.

Ήταν η πρώτη εμπορική μηχανή εσπρέσο που χρησιμοποίησε νερό και ατμό υπό υψηλή πίεση για να παρασκευάσει καφέ πολύ γρήγορα.

Το μηχάνημα σχεδιάστηκε από ανάγκη, καθώς ο Luigi ήλπιζε απλώς να μειώσει τον χρόνο που χρειαζόταν για την παρασκευή καφέ, ώστε οι υπάλληλοί του να επιστρέψουν στη δουλειά τους πιο γρήγορα.

Το 1905, ωστόσο, η σύγχρονη γνώση του καφέ ξεπέρασε τις προσπάθειες του Luigi για τον εσπρέσο.

Ο Desiderio Pavoni αγόρασε το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την αυθεντική μηχανή εσπρέσο του Luigi, αποφασισμένος να την κάνει καλύτερη. Ο καφές που παρήγαγε η αρχική μηχανή ήταν εξαιρετικά πικρός.

Ο Desiderio κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πικρία προήλθε από τον ατμό και τις υψηλές θερμοκρασίες. Αποφάσισε ότι η θερμοκρασία δεν πρέπει να ξεπερνά τους 195 βαθμούς και να εκτεθεί σε πίεση 9 BAR.

40 χρόνια αργότερα, ο Achille Gaggia, ένας Ιταλός, έκανε τη μηχανή εσπρέσο άλλο ένα βήμα μπροστά χρησιμοποιώντας ένα έμβολο για να εξαγάγει τον καφέ με ακόμη υψηλότερη πίεση.

Αυτή η νέα εξέλιξη παρήγαγε μια στρώση κρέμας πάνω από κάθε σφηνάκι εσπρέσο και τελικά ο καπουτσίνο εμφανίστηκε.

Το 1908, ο καφές εκχύλισης έκανε ένα ακόμα βήμα.

Μια Γερμανίδα νοικοκυρά με το όνομα Melitta Bentz δημιούργησε το πρώτο χάρτινο φίλτρο καφέ χρησιμοποιώντας τα σχολικά έγγραφα του γιου της. Εκδόθηκε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και γεννήθηκε η εταιρεία της.

Στη δεκαετία του 1900, η ​​κυβέρνηση της Βραζιλίας προσέγγισε τη Nestle για να βρει έναν τρόπο να χρησιμοποιήσει όλα τα απορρίμματα καφέ της Βραζιλίας, καθώς απλώς παρήγαγε πάρα πολλά από αυτά. Μετά από χρόνια έρευνας, προέκυψε η διαδικασία του λυοφιλοποιημένου (lyophilization) καφέ για να φτιαχτεί ένα στιγμιαίο φλιτζάνι καφέ.

Ο καφές που παράγεται είναι ο Nescafe και είναι η κορυφαία μάρκα στον κόσμο σήμερα.

Στη δεκαετία του 1920, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θέσπισε την Απαγόρευση. Όχι άλλο αλκοόλ! Οι πωλήσεις καφέ αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Στη συνέχεια, το 1926, το Science Newsletter δήλωσε ότι ο καφές είναι ωφέλιμος.

Όχι μόνο θα σας δώσει ώθηση, αλλά είναι και υγιεινό!

Ιστορία του καφέ το δεύτερο κύμα

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 ο καφές πέρασε από μια άλλη επανάσταση. Ο Άλφρεντ Πιτ ήταν ένας Ολλανδοαμερικανός του οποίου ο πατέρας έψηνε καφέ στην Ολλανδία. Ο Άλφρεντ αποφάσισε να φέρει τη βιοτεχνία της οικογένειάς του στην Καλιφόρνια και το 1966, το Peet’s Coffee άνοιξε στο Μπέρκλεϋ.

Μπήκαμε στο αρχικό στάδιο του specialty καφέ.

Το 1971 ο Peet μοιράστηκε τις γνώσεις του για τον καφέ και τις τεχνικές του καβουρδίσματος με μερικούς φίλους.

Αυτοί οι φίλοι ενώθηκαν με το προσωπικό του την περίοδο των Χριστουγέννων για να μάθουν τα σχοινιά από την επιχείρηση προκειμένου να ανοίξουν τα δικά τους καταστήματα. Με την άδεια του Πιτ, άνοιξαν μια καφετέρια στο Σιάτλ χρησιμοποιώντας τους κόκκους καφέ που έψησε και μιμούμενοι τη διάταξη του καταστήματός του.

Το κατάστημα ονομαζόταν Starbucks.

Μέσα στον πρώτο χρόνο της επιχείρησής τους, αγόρασαν ένα ψήστη και πούλησαν τα δικούς τους κόκκους καφέ. Δεν πουλούσαν καν φτιαγμένο καφέ εκείνη την εποχή.

Θα μπορούσατε να προμηθευτείτε κόκκους μόνο στα Starbucks στις αρχές της δεκαετίας του ’70.

Το 1982, ο Χάουαρντ Σουλτς, ένας πωλητής που πουλούσε καφετιέρες, εντάχθηκε στην ομάδα των Starbucks ως Διευθυντής Μάρκετινγκ. Εμπνεύστηκε εξαιρετικά από το ταξίδι του στο Μιλάνο της Ιταλίας βλέποντας καφετέριες σε κάθε γωνιά του δρόμου.

Αυτά τα καφέ σέρβιραν εσπρέσο και αποτελούσαν τοπικό σημείο συνάντησης της κοινωνίας.

Μετά την επιστροφή του, ο Χάουαρντ προσπάθησε να πείσει τους ιδιοκτήτες να σερβίρουν πραγματικούς καφέδες, αλλά δεν τον άκουσαν. Ήθελαν απλώς να επικεντρωθούν στο ψήσιμο και την πώληση ποιοτικών προϊόντων.

Το 1984, τα Starbucks αγόρασαν τα Peet’s, αποκτώντας την αρχική επιχείρηση των μέντορων τους. Τον επόμενο χρόνο, ο Χάουαρντ Σουλτς εγκατέλειψε τα Starbucks για να ιδρύσει τη δική του εταιρεία καφέ, την Il Giornale, που εστιάζει στο σερβίρισμα ποιοτικού καφέ.

Μετά από άμεση επιτυχία, ο Schultz αγόρασε τα Starbucks το 1987 για 3,8 εκατομμύρια δολάρια. Μπόρεσε να συνδυάσει τις τεχνικές ψησίματος των Starbucks με την ιταλική ιδέα του καφέ.

Στη συνέχεια, τα Starbucks έκαναν τεράστια επιτυχία, ανοίγοντας χιλιάδες καταστήματα με στόχο να δημιουργήσουν καταστήματα σε κάθε χώρα.

Ξεκίνησαν κάτι για το οποίο μπορούμε να είμαστε όλοι ευγνώμονες. Ηγήθηκαν στο δεύτερο κύμα καφέ στις Ηνωμένες Πολιτείες και τελικά στον κόσμο.

Επαναφέραν τους καταναλωτές στην αντίληψη ότι ο φρέσκος καβουρδισμένος, φρέσκος αλεσμένος καφές ήταν καλύτερος από τα προαλεσμένα που αγοράζονταν στα παντοπωλεία. Τα Starbucks δημιούργησαν τη μοντέρνα εμπειρία καφέ συνδυάζοντας φρεσκοψημένους κόκκους προς πώληση με την υπηρεσία του παρασκευασμένου καφέ.

Ιστορία του καφέ το τρίτο κύμα

Το τρίτο κύμα του καφέ δίνει έμφαση στην υψηλή ποιότητα. Οι κόκκοι προέρχονται συνήθως από μεμονωμένες φάρμες και ψήνονται πιο ελαφρά για να αναδειχθεί η χαρακτηριστική τους γεύση.

Αύξηση της ποιότητας του καφέ, πιο άμεσο εμπόριο, μεγαλύτερη έμφαση στη βιωσιμότητα, ελαφρύτερα προφίλ ψησίματος, καινοτόμες μέθοδοι παρασκευής – όλα αυτά είναι εγγενή στον καφέ τρίτου κύματος.

Κυνηγάμε τη γλυκύτητα, την πολυπλοκότητα και τη ιδιαιτερότητα στις παρασκευές μας.

O Καφές σήμερα

Η βιομηχανία παρασκευής καφέ συνεχίζει να αναπτύσσεται σήμερα. Τα καφέ ανοίγουν παντού, και συνεχώς ενώ νέα είδη καφέ δημιουργούνται. Η τελευταία τάση επιστρέφει σε ποιοτικούς καβουρδισμένους κόκκους καφέ έναντι του καφέ μαζικής παραγωγής.

Σε όλο τον κόσμο οι άνθρωποι περιμένουν καλύτερο καφέ. Πολλές εταιρείες σήμερα επιδιώκουν να βελτιώσουν τα μέσα διαβίωσης των παραγωγών καφέ, καθώς οι κορυφαίες χώρες που παράγουν τον περισσότερο καφέ εξακολουθούν να είναι ευρέως υπανάπτυκτες.

Υπάρχει ακόμη πολύ περισσότερο περιθώριο βελτίωσης στον κόσμο του καφέ, επομένως η ιστορία μας δεν έχει τελειώσει ακόμα.

Η κληρονομιά του καφέ

Πόσο μεγάλο ήταν λοιπόν το αντίκτυπο του καφέ κατά τη διάρκεια του προσκυνήματός του σε όλο τον κόσμο;

Σήμερα, ο καφές είναι το δεύτερο μεγαλύτερο εμπόρευμα που διακινείται σε παγκόσμια κλίμακα!

Μόνο το πετρέλαιο ξεπερνά την ποσότητα καφέ που διακινείται στον κόσμο σήμερα. Η παγκόσμια παραγωγή καφέ είναι 400 δισεκατομμύρια φλιτζάνια. Είναι πολύ πιθανό η κατανάλωση καφέ να συνεχιστεί για πολύ, πολύ καιρό.

Ο καφές έχει κυριολεκτικά αλλάξει τον κόσμο.

Από αρχαίους μοναχούς και βοσκούς που μασούν τους καρπούς του καφέ και τον παρασκευάζουν άψητο, μέχρι τους διαγωνισμούς barista και τις τέλεια σχεδιασμένες καρδιές στο cappuccino μας, όλοι παίζουμε τον ρόλο μας στην ιστορία του καφέ.

Πού θα είναι ο καφές σε 100 χρόνια;

Λοιπόν, δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα γίνει πολύ καλύτερο από ό,τι είναι σήμερα, αλλά είμαι βέβαιος ότι αυτός ο τρελός καρπός θα βρει νέο τρόπο να ταρακουνήσει τα πράγματα.

Πηγές βιβλιογραφία:

(1) Myhrvold, Nathan. “coffee”. Encyclopedia Britannica Coffee

(2) National coffee association USA History of coffee

(3) Wikipedia.org History of coffee

Alexandros Martakis

Μέλος της ομάδας του ruste, φανατικός του καφέ, υπεύθυνος στον τομέα του καφέ όσο αφορά την αρθογραφία του, τον εξοπλισμό του και τους οδηγούς για barista.